W świecie protez kończyn dolnych jednym z kluczowych elementów, o których często mówi się mniej niż o stopach czy kolanach protezowych, są leje protezowe. To właśnie one stanowią pierwszy i najważniejszy punkt styku ciała z całą konstrukcją. Wybór odpowiedniego leja nie jest przypadkowy – decyduje o stabilności mocowania protezy i wpływa na sposób, w jaki poszczególne komponenty współpracują ze sobą.
Dlaczego leje są tak istotnym elementem protezy?
Lej pełni rolę „bazy”, do której dołączane są kolejne części protezy – od adapterów i przegubów kolanowych, aż po stopy. To oznacza, że właściwe dopasowanie tej części jest warunkiem prawidłowego użytkowania całego systemu. W praktyce lej odpowiada za to, aby konstrukcja była osadzona we właściwy sposób, niezależnie od tego, czy użytkownik korzysta z podstawowego rozwiązania, czy z bardziej złożonej protezy, takiej jak proteza C-Leg. Bez dobrze dobranego leja nawet najbardziej zaawansowane elementy nie będą funkcjonować zgodnie z oczekiwaniami.
Z jakich materiałów mogą być wykonane leje?
Jednym z najczęściej spotykanych wariantów jest lej silikonowy do protezy kończyny dolnej. Silikon stosuje się tam, gdzie istotne jest stabilne, a zarazem elastyczne przyleganie. Dzięki temu proteza lepiej układa się na nodze, a jej zakładanie i zdejmowanie staje się prostsze. Materiał ten jest ceniony również ze względu na swoje właściwości adaptacyjne, które sprawdzają się przy codziennym użytkowaniu protezy.
Drugą popularną opcją jest lej żelowy do protezy kończyny dolnej. Wyróżnia się on nieco innymi właściwościami, ponieważ żel pozwala na jeszcze bardziej miękkie dopasowanie. Tego typu rozwiązanie stosowane jest wtedy, gdy szczególnie ważne jest równomierne rozłożenie nacisku w obrębie kikuta. W praktyce daje to możliwość lepszego rozłożenia obciążeń, co ma znaczenie podczas intensywniejszej eksploatacji protezy.
Jak przebiega dopasowanie leja?
Proces doboru leja nie ogranicza się do wybrania samego materiału. Niezbędne jest także uwzględnienie budowy anatomicznej użytkownika, jego trybu aktywności oraz modelu protezy, do której lej ma być dopasowany. W przypadku bardziej rozbudowanych systemów modularnych – obejmujących kolano, stopę oraz dodatkowe adaptery – każdy element musi współpracować z lejem w spójny sposób. Dlatego podczas konsultacji specjalista często prezentuje kilka wariantów, aby dopasować lej do oczekiwań i warunków użytkowych.
Świadomy wybór to podstawa
Decyzja dotycząca wyboru leja jest jedną z ważniejszych w całym procesie przygotowania protezy. Warto wiedzieć, że zarówno rozwiązania silikonowe, jak i żelowe mają swoje zastosowania, a ich przydatność zależy od indywidualnych potrzeb. Dobrze dobrany lej sprawia, że pozostałe części protezy mogą spełniać swoje zadania zgodnie z przeznaczeniem. To właśnie od niego rozpoczyna się budowa całego systemu, dlatego wybór tej części należy traktować priorytetowo i zawsze omawiać ze specjalistą.